Οι βιβλιοπροτάσεις μας για το καλοκαίρι.
Οι έννοιες της Φυσικής και η διδασκαλία τους – Ανδρέας Ι. Κασσέτας (ΔΙΑΥΛΟΣ)
Το πλάσμα-άνθρωπος, στη διαδρομή του, ξεκίνησε καταγράφοντας «έννοιες εμπειρικές» -βότσαλο, πατατοσαλάτα, κερασιά, μοχλός, αθερίνα, καπέλο- στην οικοδόμηση των οποίων οι αισθήσεις παίζουν ρόλο πρωταγωνιστή και η νόηση οπωσδήποτε συμμετέχει αλλά με διακριτικότητα, για να προχωρήσει στην οικοδόμηση εννοιών σε ολοένα και ψηλότερο επίπεδο αφαίρεσης, σε κωνικές τομές, σε κανονικά πεντάγωνα και στον αριθμό μηδέν αλλά και σε «πλάσματα» της σκέψης του χωρίς σχήμα και μορφή. Η μικροψυχία, η αυτογνωσία, η απόλαυση, η ροπή αδράνειας, η τρυφερότητα, η εντροπία είναι μερικές από αυτές τις «τυπικές» -όπως χαρακτηρίζονται- έννοιες.
Στην οικοδόμηση των τυπικών αυτών εννοιών, η νόηση συνεργαζόταν πάντα με τις αισθήσεις, αλλά ο ρόλος της ήταν όλο και πιο σημαντικός, τα εγχειρήματα της «σκέψης» είχαν όλο και μεγαλύτερη βαρύτητα από τα προϊόντα της «αισθητηριακής εμπειρίας». […] (Από την έκδοση)
Εισαγωγή στις έννοιες και τις θεωρίες της Φυσικής Επιστήμης – Holton & Brush (GUTENBERG)
Το βιβλίο των Holton και Brush «Εισαγωγή στις Έννοιες και τις θεωρίες της Φυσικής Επιστήμης» αποτέλεσε το βασικό εγχειρίδιο για τη διδασκαλία της Φυσικής του Harvard Project Physics Course. Από το 1952, που γράφτηκε για πρώτη φορά, γνώρισε αλλεπάλληλες εκδόσεις και αναθεωρήσεις μέχρι το 1985, οπότε και έλαβε την τελική μορφή του στην οποία βασίστηκε η ελληνική έκδοση. Η παρούσα έκδοση καινοτομεί ενσωματώνοντας τον Οδηγό Διδακτικής Αξιοποίησης, ο οποίος απευθύνεται ειδικά στους υποψήφιους και εν ενεργεία εκπαιδευτικούς των φυσικών επιστημών, προσφέροντας ένα διδακτικό παράδειγμα για τη Φυσική βασισμένο στην ιστορία της. Η διαχρονική του πρωτοτυπία οφείλεται στο ότι συνδυάζει τη διδασκαλία της Φυσικής με απαντήσεις στα ερωτήματα για το τι είναι η Φυσική, ποια η μέθοδός της και πώς συγκροτείται ιστορικά ως επιστήμη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Διδακτική μεθοδολογία των Φυσικών Επιστημών – Σκορδούλης & Στεφανίδου (ΠΡΟΠΟΜΠΟΣ)
Η Διδακτική των Φυσικών Επιστημών αποτελεί κλάδο των Παιδαγωγικών Επιστημών και ιδιαίτερα της Διδακτικής Μεθοδολογίας. Η Διδακτική των Φυσικών Επιστημών συγκροτείται ως ένα γόνιμο πρόγραμμα επιστημονικής έρευνας εντός του οποίου διεξάγεται ερευνητική δραστηριότητα που αφορά στη διατύπωση νέων θεωριών για τη διδασκαλία και τη μάθηση των φυσικών επιστημών.
Το βασικό ζήτημα που απασχολεί την εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες σήμερα σχετίζεται με το πώς οι σημερινοί μαθητές και αυριανοί πολίτες θα αποκτήσουν γνώσεις, στάσεις και δεξιότητες που θα τους καταστήσουν ενεργά μέλη της «κοινωνίας των πολιτών» και θα μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις για τα ατομικά και συλλογικά ζητήματα που τους απασχολούν.
Επιπλέον, το έλλειμμα εκπαίδευσης του ευρύτερου πληθυσμού στις Φυσικές Επιστήμες έχει ως συνέπεια τον εναγκαλισμό της «ψευδοεπιστήμης» και την υιοθέτηση ανορθολογικών, συνωμοσιολογικών θεωριών και δεισιδαιμονιών που οδηγούν στον κοινωνικό συντηρητισμό.
Το ανά χείρας βιβλίο προέκυψε μέσα από την πολυετή ενασχόληση των συγγραφέων του με τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών και ιδιαίτερα της φυσικής και παρουσιάζει τις σύγχρονες τάσεις και προτάσεις για τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών.
Απευθύνεται σε υποψήφιους εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σε υποψήφιους εκπαιδευτικούς Φυσικών Επιστημών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και σε εν ενεργεία εκπαιδευτικούς και των δύο βαθμίδων της εκπαίδευσης που επιθυμούν να εντρυφήσουν στο γνωστικό αντικείμενο της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Η αρχή της απιθανότητας – David J. Hand (ΡΟΠΗ)
Γιατί συμβαίνουν κάποια πραγματικά απίθανα φαινόμενα και γιατί θα πρέπει να περιμένουμε όντως να συμβούν; Σε αυτά την ερώτηση απαντά ο διακεκριμένος στατιστικός David Hand, σε αυτά το εξαιρετικά πρωτότυπο βιβλίο που απευθύνεται στον οποιονδήποτε ενδιαφέρεται για συμπτώσεις, πιθανότητες και τυχερά παιχνίδια.
Ο Hand συνδυάζει μια σειρά πιθανοτήτων σε μια ενοποιημένη εξήγηση, την οποία ονομάζει Αρχή της Απιθονότητας.
Το βιβλίο αυτό θα γοητεύσει όχι μόνο όσους αγαπούν τις ιστορίες για τις εκπληκτικές συμπτώσεις και τα εξαιρετικά σπάνια γεγονότα, αλλά και όσους ενδιαφέρονται για τον τρόπο που μια τολμηρή ιδέα καταφέρνει να συνδέσει μεταξύ τους πράγματα τόσο διαφορετικά, όπως τα τυχερά παιχνίδια, ο καιρός, τα αεροπορικά ατυχήματα, αλλά και η δημιουργική γραφή, οι απαρχές της ζωής και το σύμπαν. Η Αρχή της Απιθανότητας θα αλλάξει την οπτική σας για το πώς λειτουργεί ο κόσμος και θα σας αποκαλύψει τις ομοιότητες ανάμεσα στην Αγία Γραφή και τον Σέξπιρ, τον τρόπο για να κερδίσετε το λαχείο, καθώς και το γιατί η τυχαία επιλογή τραγουδιού από την Apple είναι πολύ λιγότερο τυχαία από ό,τι φαίνεται. Α, και το γιατί η αστραπή χτυπά όντως δυο φορές… (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Νευροεκπαίδευση – Francisco Mora (ΠΕΚ)
Τις τελευταίες δεκαετίες, οι νευροεπιστήμες έχουν κάνει πραγματικά άλματα στη μελέτη της δομής και της λειτουργίας του εγκεφάλου. Έχει πλέον εμπεδωθεί πως ό,τι είμαστε, ό,τι σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε, μαθαίνουμε και εκφράζουμε μέσω της συμπεριφοράς και των λόγων μας αποτελεί έκφραση της λειτουργίας του εγκεφάλου μας σε διαρκή αλληλεπίδραση με τα υπόλοιπα όργανα του ανθρώπινου σώματος και, μέσω του σώματος, με ό,τι το περιβάλλει, τόσο από φυσικοχημικής πλευράς όσο και από την άποψη του οικογενειακού, κοινωνικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος. Για πολλούς νευροεπιστήμονες, είναι πλέον καιρός η γνώση που έχει συσσωρευτεί στο επιστημονικό/ερευνητικό πεδίο για το πώς μαθαίνει ο άνθρωπος, για το ποιοι παράγοντες διευκολύνουν αλλά και ποιοι δυσχεραίνουν τη μαθησιακή διαδικασία, να περάσει στον χώρο της εκπαίδευσης, ώστε η διδακτική πράξη να στηριχθεί στα ασφαλή πορίσματα της νευροεπιστημονικής έρευνας για τον εγκέφαλο. Και αυτό τον ρόλο της γέφυρας φιλοδοξεί να παίξει ένα νέο πεδίο, η νευροεκπαίδευση.
Στα 22 κεφάλαιά του, το βιβλίο αυτό μιλάει για τη σημασία του συναισθήματος, της συγκίνησης και της ενσυναίσθησης, για την καταλυτική λειτουργία της περιέργειας, για τους μηχανισμούς της προσοχής, για το πώς ο ίδιος ο εγκέφαλος προσλαμβάνει τη γνώση και εμπεδώνει τη μνήμη, για τους κιρκάδιους ρυθμούς και για πολλές άλλες παραμέτρους που επηρεάζουν καθοριστικά τη διαδικασία της μάθησης και της διδασκαλίας. Δεν πρόκειται για αυστηρό εγχειρίδιο, αλλά για ένα κείμενο προγραμματικό, για έναν καμβά στον οποίο συνοψίζεται η γνώση πάνω στην οποία μπορεί να βασιστεί μια νέα εκπαίδευση, που έχει στο επίκεντρό της τον άνθρωπο ως βιολογική και κοινωνική οντότητα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
25 Μεγάλες Ιδέες – Robert Matthews (ΕΝΑΛΙΟΣ)
Από τη Μεγάλη Έκρηξη ως την Θεωρία των Πάντων, ο καθηγητής Ρόμπερτ Μάθιους μας ξεναγεί στις 25 μεγαλύτερες ιδέες της σύγχρονης επιστήμης. Μας εξηγεί πώς η θεωρία που διέψευσε τον Αϊνστάιν μπορεί κάποια ημέρα να κάνει δυνατή την τηλεμεταφορά. Πώς οι αρχές των μαθηματικών μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την διαμεσολάβηση σε συνθήκες ειρήνης, και γιατί το κλειδί της κατανόησης μερικών εκ των μεγαλυτέρων μυστηρίων του σύμπαντος μπορεί να συνδέονται με το barcode που βλέπουμε πάνω στα λαχανικά μας.
O Μάθιους αποκαλύπτει τις μεγαλύτερες προσωπικότητες στην ιστορία της επιστήμης, από τον Άλαν Τιούριν και το τεστ του στην τεχνητή νοημοσύνη, έως τον Ρίτσαρντ Ντόκινς και τον Στήβεν Χόκιν. Μας εξηγεί όρους-κλειδιά για κάθε μεγάλη ιδέα για κάθε μεγάλη ανακάλυψη… (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Νόημα και Όρια της Θετικής Επιστήμης – Max Planck (UNIVERSITY STUDIO PRESS)
Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται σε ελληνική μετάφραση μια ομιλία του M. Planck με τίτλο «Νόημα και Όρια της Θετικής Επιστήμης», που πρωτοεκφωνήθηκε το Νοέμβριο του 1941 στο Βερολίνο, στην Αίθουσα Goethe του Οίκου Harnack της επιστημονικής Εταιρείας Kaiser Wilhelm για την Προώθηση των Επιστημών. Όπως στην αντίστοιχη γερμανική έκδοση, συμπεριλαμβάνεται κι εδώ ένας επίλογος, που γράφτηκε από τον Fritz Krafft, τον επιμελητή της έκδοσης στα Γερμανικά. Μέσα από ένα μεστό αλλά και με μεγάλη εκφραστικότητα δοσμένο λόγο, ο Planck οικοδομεί στην ομιλία του αυτή, βήμα προς βήμα, με επιστημονική σαφήνεια και υπομονή, την κοσμοεικόνα της φυσικής επιστήμης, καταδεικνύοντας συγχρόνως την αναγκαιότητά της αλλά και τα όρια, όπως και τη σχετικότητα της επιστημονικής μας γνώσης, που ακατάπαυστα παλεύει να απεγκλωβιστεί από το φαίνεσθαι και να ταυτιστεί με το είναι. (. . .) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)
Αστροφυσική – James Binney (ΠΕΚ)
Η αστροφυσική είναι η φυσική των άστρων, και ευρύτερα η φυσική του σύμπαντος. Μας επιτρέπει να κατανοήσουμε τη δομή και την εξέλιξη των πλανητικών συστημάτων, των άστρων, των γαλαξιών, του μεσοαστρικού αερίου, και του κόσμου ως συνόλου.
Σε αυτή τη συνοπτική εισαγωγή, ο κορυφαίος αστροφυσικός James Binney περιγράφει την ταχύτατη επέκταση του πεδίου της αστροφυσικής τον περασμένο αιώνα, χάρις στις τεράστιες ποσότητες δεδομένων που συγκεντρώθηκαν από τηλεσκόπια που διερεύνησαν όλες τις περιοχές του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος και τη γρήγορη αύξηση της υπολογιστικής ισχύος, παράγοντες που επέτρεψαν να αναπτυχθούν ολοένα και πιο αποτελεσματικά μαθηματικά μοντέλα. Ο συγγραφέας εξηγεί με ποιον τρόπο η εφαρμογή των θεμελιωδών αρχών της φυσικής -όσον αφορά την ενέργεια, τη μάζα και την ορμή- μαζί με τους δύο πυλώνες της σχετικότητας και της κβαντομηχανικής οδήγησαν στην ουσιαστική κατανόηση φαινομένων που εκτείνονται από τους ταχύτατα περιστρεφόμενους πάλσαρ μέχρι τη σύγκρουση γιγάντιων σπειροειδών γαλαξιών. Πρόκειται για μια εύληπτη και επιστημονικά ακριβή εισαγωγή στην αστροφυσική σε απλό μαθηματικό επίπεδο, για αναγνώστες που θέλουν να έρθουν σε ουσιαστική επαφή με τις βασικές έννοιές της. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
*δεν είναι όλες οι εκδόσεις πρόσφατες
ΥΓ: για παλαιότερες βιβλιοπροτάσεις μπορείτε να επιλέξετε την ετικέτα βιβλία
in search of Physics 