Πανελλαδικές 2019 – Φυσική Προσανατολισμού
Σε αυτή τη δημοσίευση θα βρείτε τις εκφωνήσεις των θεμάτων, ενδεικτικές λύσεις και σχολιασμό από επιστημονικές ενώσεις.
Εκφωνήσεις Θεμάτων & Ενδεικτικές Λύσεις
Σχολιασμός Θεμάτων
Το σχόλιο της Ελληνικής Εταιρείας Φυσικής (ΕΕΦΕΕ)
Οι Πανελλαδικές Εξετάσεις (και) στο μάθημα της Φυσικής σχολιάζονται κάθε χρόνο μόνο για την ευκολία ή τη δυσκολία των θεμάτων και την ακρίβεια ή τυχόν λάθη στη διατύπωσή τους. Όμως, διαπιστώνεται ότι φέτος οι εξετάσεις Φυσικής κατέληξαν σε εξετάσεις αντοχής, με θέματα τεχνητά κατασκευασμένα και υπερβολικά φορτωμένα με μαθηματικές πράξεις που δεν αναδεικνύουν τις έννοιες και την ομορφιά της Φυσικής. Το κύριο ζητούμενο -πρέπει να- είναι η πληρότητα και συνεκτικότητα και όχι η αποσπασματικότητα των διδασκόμενων και εξεταζόμενων θεματικών. Ακόμη, ζητούμενα -πρέπει να- είναι η διασύνδεση ενός τουλάχιστον θέματος των εξετάσεων με την πειραματική διαδικασία ή πειραματικά δεδομένα και -κυρίως- η ανάδειξη και επιβράβευση όχι της απομνημόνευσης και της επίλυσης εξισώσεων αλλά του ορθολογικού τρόπου σκέψης της φυσικής επιστήμης και των εφαρμογών της. Όλα αυτά, συστηματικά, αρνείται να υιοθετήσει το Υπουργείο Παιδείας, αν υποθέσουμε ότι τα καταλαβαίνει.
Σε συνέχεια της προηγούμενης ανακοίνωσης για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις στο μάθημα της Φυσικής, επί της ουσίας των θεμάτων οφείλουμε να παρατηρήσουμε τα παρακάτω:
Το προεδρικό διάταγμα για τις πανελλαδικές εξετάσεις, καθορίζει ότι τα θέματα Β, ελέγχουν την κατανόηση της θεωρίας, ενώ τα θέματα Β2 και Β3 ήταν ασκήσεις (θέματα Γ). Τα θέματα Α2, Α4 απαιτούσαν πράξεις (θέματα Β). Το Α5ε είναι επιστημονικά ελλιπές γιατί δεν καθορίζει αν υπάρχει τριβή.
Τα θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων απευθύνονται σε πολύ υψηλού επιπέδου υποψηφίους, ενώ το Υπουργείο ανακοίνωσε νέα ύλη Φυσικής Γ Λυκείου η οποία είναι πρόχειρα επιλεγμένη και υποβαθμισμένη ποιοτικά σε σχέση με την ύλη που αντικαθιστά.
Το σχόλιο της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών (ΕΕΦ)
Τα θέματα είναι σαφέστατα διατυπωμένα, καλύπτουν μεγάλο φάσμα της ύλης και ανταποκρίνονται στο περιεχόμενο και τη φιλοσοφία του σχολικού βιβλίου. Χαρακτηρίζονται, ωστόσο, ως τα απαιτητικότερα των τελευταίων τριών ετών.
Επιπλέον, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, ο χρόνος των τριών ωρών δεν επαρκεί για την επίλυση τους. Τα ερωτήματα Α2 και Α4 απαιτούν υπολογισμούς και ξεφεύγουν από την ενδεδειγμένη μορφή του Α θέματος. Ομοίως, τα ερωτήματα Β2 και Β3, τα οποία αποτελούν ασκήσεις επιπέδου θέματος Γ. Στο δε Β3 θέμα έπρεπε οπωσδήποτε να αναφερθεί ότι πρόκειται για κάτοψη, γιατί το σχήμα που δόθηκε ήταν παραπλανητικό.
Η δομή σε συνδυασμό με το εύρος των θεμάτων, ως επιλογή είναι μη δόκιμη και αντιπαιδαγωγική. Όπως επανειλημμένως έχει τονιστεί, πρόκειται για διαγωνισμό και όχι για εξετάσεις και επομένως θέματα εξαντλητικά, στα οποία η πλειοψηφία δεν μπορεί να ανταποκριθεί, δεν εξυπηρετούν τον σκοπό για τον οποίο οι μαθητές διαγωνίζονται.
Η δυσκολία των θεμάτων δεν πρέπει να έγκειται στο πλήθος αριθμητικών πράξεων αλλά στην εμβάθυνση και ανάλυση των φυσικών διεργασιών. Να επιλέγονται θέματα που αναδεικνύουν την ομορφιά της Φυσικής!
Το σχόλιο του Συλλόγου Φυσικών Κρήτης (ΣΥΦΥΚ)
Τα σημερινά θέματα Φυσικής καλύπτουν την διδακτέα ύλη, δεν παρουσιάζουν επιστημονικά λάθη, παρόλα ταύτα δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως θέματα διαβαθμισμένης δυσκολίας καθώς επιλέχτηκαν θέματα με πολλές πράξεις και στις περισσότερες περιπτώσεις χωρίς νόημα.
Θέμα Α: Γίνεται εξέταση θεωρίας πάνω σε μικρές ασκήσεις, που απαιτούν προσοχή, ιδίως το Α.2 ενώ θα έπρεπε να εξετάζεται αμιγώς η θεωρία.
Θέμα Β.1: αφορούσε το Φαινόμενο Doppler σε συνδυασμό με κρούση χωρίς να υπάρχει κάποια δυσκολία.
Θέμα Β.2: η ερώτηση αφορούσε το κεφάλαιο των Ρευστών με χρήση διαδοχικών σχέσεων και εξισώσεων της συγκεκριμένης ενότητας που κρίνεται κάπως υπερβολική στο πεδίο των πράξεων.
Θέμα Β.3: κινείται εντελώς εκτός του πλαισίου της εξέτασης καθώς αποτελεί άσκηση μηχανικής στερεού και όχι θέμα κατανόησης της θεωρίας. Μία επιπλέον αδυναμία του αφορούσε το σχήμα, καθώς πολλοί μαθητές παρά το γεγονός ότι η εκφώνηση αναφέρει «οριζόντιο επίπεδο», κρίνοντας από το σχήμα, το θεώρησαν κατακόρυφο με αποτέλεσμα να χαθεί πολύτιμος χρόνος και πολύ από αυτούς δεν οδηγήθηκαν ποτέ στη σωστή απάντηση.
Θέμα Γ: Αφορούσε το κεφάλαιο των ταλαντώσεων & κρούσεων και σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο ήταν σωστή διαβάθμιση μονάδων. Επίσης ήταν άσκηση πολύ κοντά στο «πνεύμα» των ασκήσεων του σχολικού εγχειριδίου στο αντίστοιχο πεδίο.
Θέμα Δ: Για ακόμη μία χρονιά, το θέμα αυτό αφορούσε μία άσκηση με πολύπλοκη εκφώνηση και ένα σχήμα με πολύ πληροφορία και στοιχεία που θα δημιουργήσουν σύγχυση στους μαθητές. Παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα υποερωτήματα αφορούσαν μεθοδολογίες που ένας καλά προετοιμασμένος μαθητής δε θα έπρεπε να δυσκολευτεί, είναι βέβαιο πως η πληθώρα των πράξεων θα οδήγησε πολλούς μαθητές να θυσιάσουν πολύ από το διαθέσιμο χρόνο τους με πιθανότητα να μην ολοκληρώσουν τα ερωτήματα.
Το γενικό σχόλιο των φετινών θεμάτων, μας βρίσκει δυστυχώς να επαναλαμβάνουμε τις θέσεις του Συλλόγου για τα θέματα των τελευταίων ετών. Τα θέματα δεν εξετάζουν την Φυσική, όπως θα έπρεπε να εξετάζεται. Είναι θέματα για τους καλά διαβασμένους μαθητές και δύσκολα θα εμφανιστούν άριστα γραπτά.
Το σχόλιο της ΟΕΦΕ
Τα θέματα στα οποία εξετάστηκαν οι υποψήφιοι των πανελλαδικών εξετάσεων στο μάθημα της Φυσικής προσανατολισμού:
- ήταν τα δυσκολότερα των τελευταίων ετών
- δεν κάλυπταν ικανοποιητικό μέρος της ύλης (κύματα)
- απαιτούσαν αυξημένη ικανότητα αλγεβρικών πράξεων (Δ3 σύστημα πέντε εξισώσεων)
- απαιτούσαν για την πλήρη επίλυσή τους χρονικό διάστημα πολύ πέραν του 3ώρου
- ενώ περιείχαν αναφορές σε ερωτήσεις και ασκήσεις του σχολικού βιβλίου δεν χρησιμοποιήθηκε το τρισδιάστατο σχήμα του βιβλίου (θέμα Β3)
- είχαν ασαφή διατύπωση (Β1, Β2, Δ), ενώ χρειάστηκαν επιπλέον διευκρινήσεις από την επιτροπή
- τα θέματα Α2, Α4 απαιτούσαν πράξεις (θέματα Β), ενώ το Α3 διαστατική ανάλυση.
- το θέμα Δ ήταν ιδιαίτερης δυσκολίας με πολλές μαθηματικές πράξεις και περιορισμένης φυσικής σημασίας.
- το θέμα Α5ε είναι επιστημονικά ελλειπές γιατί δεν καθορίζει αν υπάρχει τριβή.
- Το προεδρικό διάταγμα καθορίζει ότι τα θέματα Β, ελέγχουν την κατανόηση της θεωρίας, ενώ τα θέματα Β2 και Β3 ήταν ασκήσεις (θέματα Γ).
in search of Physics 